علل هرز شدن شیر آب و راهکارهایی برای رفع آن
بسیاری از ما حداقل یک بار تجربه هرز شدن شیر آب را داشته ایم. هرز شدن شیر آب وضعیتی است که در آن وقتی آب را باز می‌کنید، دسته شیر اهرمی به تدریج بسته می‌شود، یعنی دسته آرام آرام به وضع نخست خود برمی‌گردد و باعث قطع شدن آب می‌شود در حالی که همچنان نیاز دارید شیر باز باشد.
در این حالت ابتدا فشار جریان آب کاهش می‌یابد و سپس به‌طور کلی شیر بسته می‌شود. از آن‌جایی که ما تا وقتی که شیر آب به‌درستی کار می‌کند به تعمیر و بهبودش فکر نمی‌کنیم، ممکن است شیر آب درست زمانی خراب شود که ما برای خروج از خانه یا رفتن به سفر دیرمان شده و این‌جاست که فشار و استرس زیادی به ما وارد می‌شود.
دلایل مختلف هرز شدن شیر آب
هرز شدن شیرهای آب بالاخص هرز شدن شیر اهرمی علت‌های مختلفی می‌توانند داشته باشد. درست است که کیفیت محصول ، برند و قیمت شیرآلات که از آن خرید می‌کنید در طول عمر و بی‌نیازی به تعمیرات شیرآلات‌تان تاثیرگذار است، اما ممکن است بهترین محصولات هم دچار هرز شدن شوند.
با این حال در نظر داشته باشید شیرهایی که از جنس فلز با مقاومت پایین هستند، نه تنها زودتر دچار هرز شدن می‌شوند، که ممکن است زیر سه الی چهار سال نیاز به تعویض داشته باشند. البته خوب است در استفاده از شیر آب و نگهداری از آن نیز دقت لازم را به خرج دهیم و برای مثال بیش از میزان مورد نیاز آن‌ها را باز و بسته نکنیم.
طول عمر شیر با مقدار باز و بسته شدن آن رابطه معکوس دارد. در شیرهای اهرمی هر چقدر کمتر جهت مربوط به گرم و سردی آب را تغییر دهید، کمتر احتمال هرز شدن شیر وجود دارد و در نتیجه کمتر به تعمیر شیر آب نیاز پیدا می‌کنید.
در ادامه با مهم‌ترین علل هرز شدن شیر اهرمی آشنا می‌شویم:
شل شدن دسته اهرمی
خوب است بدانید از نظر تعمیرکاران و متخصصان، شل شدن دسته اهرمی شیرآلات بهداشتی نام صحیح‌تری برای هرز شدن شیر آب است. همیشه مراجعه به کارشناسان راهکار مناسبی برای برطرف‌کردن مشکلات مربوط به ساختمان و خانه است اما با این حال، خوب است خودمان نیز دانش و مهارت فنی خود را افزایش دهیم و با ابزار درست و داشتن زمان کافی، بتوانیم بسیاری از مشکلات را در خانه حل کنیم.
خرابی کارتریج
در شیر اهرمی قسمتی وجود دارد به نام کارتریج که فشار آبی که از شیر خارج می‌شود و دمای آن را قابل تنظیم می‌کند. کارتریج سازه‌ای است با دو سطح صیقلی از جنس سرامیک که هر سطح دو ورودی آب و یک خروجی آب دارد.
در وضعیتی که شیر اصطلاحا بسته است، این دو سطح صیقلی روی هم قرار ندارند و آب نمی‌تواند خارج شود. وقتی شیر را باز می‌کنیم و این دو سطح منطبق می‌شوند، از لوله‌ی آب سرد، آب وارد مجرای مخصوص آب سرد و از لوله‌ی آب گرم، آب وارد مجرای آب گرم در ورودی کارتریج می‌شوند.
آب متناسب با تنظیم ما ، از خروجی سوم به طرف شلنگ یا علمک بسته به نوع کاربری می‌رود و ما آبی را دریافت می‌کنیم که فشارش متناسب با نیاز ما و دمایش متناسب با خواست ما است. شیر اهرمی دسته‌ی تنظیم دارد که متصل به کارتریج است. در صورت خرابی کارتریج شما لازم است آن را تعویض کنید. لازم است کارتریج را با دست خارج کنید و کارتریج جدید را طوری در جای خود قرار دهید که خارهایش روی بدنه شیر قرار بگیرد.
شل بودن بیش از حد کارتریج
حالا اگر مهره کارتریج شل شود نیز شیر آب هرز می‌شود. علت این اتفاق این است که در زمان مونتاژ شیر یا پس از تعمیر، مهره را محکم در جای خود نبسته اند. خوب است دقت کنید از محصولات و برندهای باکیفیت مثل شودر شیرآلات خود را تهیه کنید و در صورتی که مشکلی برای شیر شما پیش آمد، تعمیر آن را با دقت انجام دهید و یا به متخصصان کاربلد بسپارید تا مهره یاد شده را در جای درست خود ببندند.
رفع مشکل هرز شدن شیر آب با روش های مختلف
بسته به این‌که علت هرز شدن شیر آب چیست می‌توانید روش رفع مشکل هرز شدن شیر آب را انتخاب کنید و آن را انجام دهید. همان‌طور که پیشتر خواندیم، خرابی کارتریج و شل بودن مهره کارتریج از دلایل این مشکل است. اما تراشکاری مشکل‌دار محل قرار گرفتن کارتریج و همچنین سنگین بودن دسته اهرمی شیرها نیز می‌توانند علل دیگر هرز شدن شیر آب باشند. در صورتی که مشکل از کارتریج باشد، باید آن را تعویض کنید.
در ادامه با مراحل تعویض مغزی یا کارتریج آشنا می‌شوید:
1- بستن جریان اصلی آب
برای رفع مشکل ابتدا لازم است آب را ببندید. برای این کار یا می‌توانید دقایقی شیر آب اصلی واحد خودتان را ببندید یا در صورتی که این امکان وجود ندارد، با هماهنگی همسایگان خود - اگر در آپارتمان زندگی می‌کنید - جریان اصلی آب ساختمان را برای چند دقیقه قطع کنید. توجه داشته باشید برای شیرهای اهرمی لازم است هم شیر آب سرد را ببندید و هم شیر آب گرم را.
2- باز کردن پیچ شیر آب
در ادامه باید پیچ دسته شیر آب را باز کنید. ممکن است به نظر برسد که بازکردن آن سخت است اما معمولا با کمی تلاش انجام می‌شود. اگر شیری که استفاده می‌کنید پدالی است باید پیچ روی بدنه شیر را باز کنید. گاهی ممکن است هنگام باز کردن قطعه‌های شیرآلات، آب داخل لوله مانده باشد و با فشار از آن بیرون بزند. خوب است آمادگی آن را داشته باشید و مطلع باشید این به معنای باز ماندن جریان شیر منزل نیست و این آبی که در لوله بوده، به‌زودی تخلیه می‌شود و حجم زیادی ندارد.
3- درآوردن مغزی شیر آب
در این مرحله لازم است مغزی شیر آب یا کارتریج خود را بیرون بیاورید. اکنون لازم است مغزی جدیدی که خریده‌اید را با مغزی قبلی مقایسه کنید. لازم است مغزی جدید کاملا مثل مغزی قدیمی باشد چون در غیر این صورت، روی مکان خودش قرار نمی‌گیرد و مجبور می‌شوید یک مغزی دیگر تهیه کنید. اگر مغزی را نمی‌توانید خودتان مقایسه کنید، به مغازه‌های شیرآلات بروید و از کارشناسان آن‌ها کمک بخواهید. به این صورت که مغزی قدیمی خود را نشان دهید و مشابه آن را درخواست کنید.
4- تعویض مغزی شیر آب
سپس لازم است مغزی یا کارتریج را در مکان خود در شیر آب قرار دهید و قطعه‌های دیگر را سر جایشان نصب کنید. همه چیز را با دقت سر جای اولش بگذارید چون ممکن است حتی جای نامناسب واشر منجر به اختلال در عملکرد شیر شما بشود.
جمع‌بندی
در پایان لازم است اشاره کنیم چکه کردن و یا قطع شدن آب ممکن است به علت هرز شدن شیر اتفاق نیفتاده باشد. گاهی ممکن است اشکال از واشر باشد و یا پیچ بسته شدن جریان آب به مشکل خورده باشد. در هر حال، در این مطلب به شکل اجمالی با علل هرز شدن شیر آب آشنا شدیم و مراحل تعویض مغزی را با هم مرور کردیم و برخی نکات در این دو زمینه را آموختیم.