کارتریج شیر اهرمی چیست؟ آموزش تعویض کارتریج شیر آب

کارتریج استاندارد چطور به کاهش مصرف آب کمک می‌کند؟
 

یکی از راه‌های کاهش مصرف آب انتخاب کارتریج مناسب و استاندارد برای شیرهای آب است. شما با انتخاب صحیح و مناسب می‌توانید، دبی آب را به درستی کنترل کنید و همین امر موجب کاهش مصرف آب شما خواهدشد.

در بهترین کارتریج‌ها و متداول‌ترین نوع آن، قطر ۴۰ میلی‌متر و دبی آب ۲۲ لیتر در دقیقه هست؛ و نوع دیگری نیز موجود است که با قطر ۳۵ میلی‌متر و دبی ۲۰ لیتر در دقیقه است. البته در این بین کارتریج‌هایی هستند که به صورت HF یا High Flow هستند.

در این نوع کارتریج حتی کارتریج‌هایی با قطر پایین می‌توانند دبی‌هایی بالاتر از کارتریج‌ها با قطر زیاد داشته باشند. کارتریج استاندارد دارای قطر استانداردی است که دبی شما را کاهش می‌دهد. پس اگر شما کارتریج شیر مناسب و استانداردی را انتخاب و تهیه کنید می‌توانید در مصرف آب صرفه‌جویی قابل توجهی داشته باشید.

ساختار کارتریج شیرهای اهرمی

کارتریج شیر اهرمی از سه قسمت دسته یا ساقه، دیسک‌های سرامیکی و محفظه تشکیل شده است. ساختار داخلی کارتریج شیر اهرمی به این صورت است که دسته از یک طرف به اهرم نصب شده بر روی شیر متصل است و از طرف دیگر به دیسک‌های سرامیکی متصل است. در این قسمت یک دیسک دیگر نیز موجود است که کارتریج را به بدنه شیر وصل کرده و آن را در جای خود محکم می‌کند.
 

شما پس از حرکت دادن دسته اهرم به وسیله دسته، دیسک سرامیکی را حرکت می‌دهید. با حرکت کردن دیسک سرامیکی دریچه‌های آب باز یا بسته می‌شوند. کارتریج‌ شیر آب به دو دسته تک‌کاره و دوکاره تقسیم می‌شوند که در دسته تک‌کاره آن ما فقط آب سرد یا آب گرم داریم ولی در کارتریج‌های دوکاره همزمان هم می‌توانید از آب گرم و هم از آب سرد استفاده کنید. کارتریج‌های دوکاره دارای سه دریچه آب و کارتریج‌های تک کاره دارای دو دریچه آب می‌باشند.

در کارتریج‌های دوکاره که استفاده از آن‌ها معمول‌تر است با حرکت دادن اهرم پس از حرکت دیسک سرامیکی آب از طریق دریچه‌ها به داخل شیر وارد می‌شود که این سه دریچه یکی برای آب سرد، آب گرم و دیگری برای خروجی آب است.

تنظیم دمای آب در کارتریج به این صورت است که برای سرد شدن دمای آب یا دریچه آب سرد بیشتر باز می‌شود یا اینکه جریان ورودی آب گرم کاهش می‌یابد. در انتها دو جریان آب سرد و گرم در کارتریج و شیر با هم مخلوط می‌شوند و شما می‌توانید از این طریق دمای مطلوب خود را تنظیم کنید.

نشانه ها و موارد خرابی کارتریج شیر اهرمی

 

اگر شما هم از شیرهای اهرمی استفاده می‌کنید و به یکی از مشکلاتی که به آن‌ها اشاره خواهیم کرد برخورده‌اید، قطعاً کارتریج شیر اهرمی شما خراب شده است. مواردی که ممکن است برای خرابی کارتریج رخ دهد چکه کردن آب، جریان آب مسدود یا کم شود، عدم تکان خوردن اهرم و سخت کارکردن آن و گرم و سرد نکردن آب با تغییر جهت اهرم است.
 

علت خرابی و نحوه پیشگیری از خرابی کارتریج شیر اهرمی
 

در بخش قبلی به مشکلاتی که در آن‌ها کارتریج شیر اهرمی خراب شده بود اشاره کردیم؛ عمدتا بعد از خرید شیرآلات اهرمی این خرابی‌ها بر اثر آهک بستن و ورود آن به داخل کارتریج است. در برخی موارد نیز ورود سنگ و مصالح به داخل کارتریج باعث خرابی آن می‌شود. البته گاهی اوقات هم این خود ما هستیم که علت خرابی کارتریج شیر اهرمی می‌شویم؛ با وارد کردن فشار بیش از حد به اهرم شیر، این فشار از طریق ساقه کارتریج به کارتریج وارد می‌شود که در نهایت می‌تواند موجب خرابی آن گردد. حال برای جلوگیری از بروز این مشکلات می‌توانید در اولین مرحله از فیلترها استفاده کنید.

فیلترها نه‌تنها جلوی ورود مصالح را می‌گیرند بلکه باعث می‌شوند تا در قسمت شیر، رسوب و آهک کمتری داشته باشیم و همین امر باعث طولانی‌تر شدن عمر شیر ما خواهد شد. موارد دیگری که باید آن‌ها را رعایت کنید چک کردن مسیر لوله برای عدم حضور مصالح در داخل آن قبل از نصب شیر بوده و در آخرین پیشنهاد ما برای سلامت بیشتر کارتریج شیر، استفاده صحیح و عدم فشارآوردن به دسته اهرم شیر است.

نحوه تعویض کارتریج شیراهرمی
 

اگر شیر آب شما به مشکل برخورده باشد احتمال اینکه کارتریج شیر اهرمی شما خراب شده باشد زیاد است زیرا که اکثر خرابی شیرهای آب به علت خرابی کارتریج شیر اهرمی آن است. پس اگر شیر آب شما به مشکل خورد به منظور تعویض کارتریج آن باید مراحل زیر را انجام دهید و برای این کار شما به ابزارهای پیچ‌گوشتی، آچار آلن، آچارفرانسه و یک تیغه نیاز دارید.
 

• مرحله اول – قطع کردن آب: ابتدا قبل از هرکاری باید جریان آب را از طریق شیرفلکه‌های آب قطع کنید و اگر شیرآلات آشپزخانه را تعمیر می‌کنید نیازی به قطع کردن شیرفلکه اصلی ندارید تنها کافی است شیرفلکه‌ای که در زیر سینک قرار گرفته را ببندید.
 

 

• مرحله دوم – جدا کردن شیرآب: در بخش دوم کار باید شیر آب را از سینک جدا کنید. پس از جداکردن اتصالات آن به سینک و محیط، شیر را جدا می‌کنیم. مراقب باشید در این قسمت از کار به بدنه شیر آسیب و خط و خشی وارد نشود.

 
 

• مرحله سوم – جدا سازی قسمت اهرم و کارتریج: حال در ابتدا قسمتی از شیر که بر روی آن علامت سرد و گرم شیر رسم شده‌است را جدا می‌کنیم. سپس به وسیله یک آچار آلن پیچی که داخل آن قرار دارد را باز می‌کنیم تا قسمت بالایی و داخلی شیر جدا شود.

 

• مرحله چهارم – بازکردن پوشش تزئینی: در این مرحله پس از جداکردن اهرم از بخش بالایی شیر قسمت پوشش گنبدی تزئینی که در زیر دسته اهرم قرار گرفته است را با چرخاندن در خلاف عقربه‌های ساعت باز می‌کنیم. این بخش از کار به وسیله دست انجام می‌شود و برای باز کردن پوشش گنبدی نیازی به استفاده از ابزار ندارید. پس اگر بخش گنبدی شما کمی سخت باز شد ممکن است به علت فرسایش در طول استفاده بوده باشد و نیازی به استفاده از ابزار ندارید و فقط لازم است کمی بیشتر برای بازکردن آن تلاش کنید.

 
 

• مرحله پنجم – بازکردن مهره نگدارنده کارتریج: در پنجمین مرحله از کار با استفاده از آچار فرانسه‌ای که در اختیار داریم مهره نگهدارنده کارتریج را باز می‌کنیم که این مهره نگه دارنده درست در زیر پوشش گنبدی قرارگرفته است و سپس کارتریج خراب‌شده را خارج می‌کنیم.

 

• مرحله ششم – تمیز کاری محل قرارگیری کارتریج: در مرحله قبل شما کارتریج خراب شده را از شیر خارج کردید و در این مرحله نیاز است که شما داخل شیر را به خوبی با آب و صابون بشویید تا آهکی در شیر وجود نداشته‌باشد تا باعث خرابی زودهنگام کارتریج جدید شما گردد. پس از شستن شیر با آب صابون آن را به خوبی با دستمال خشک کنید تا شیر آماده نصب کارتریج جدید بشود.

 

• مرحله هفتم – قرار دادن کارتریج جدید: حال نوبت به جازدن کارتریج جدید می‌رسد. در این مرحله کارتریج را به درستی و با دقت بر سر جای صحیحش قرار می‌دهیم. توجه داشته باشید که کارتریج به صورت درست در جای خود قرار بگیرد و از نشانه های درست جارفتن کارتریج صاف بودن بالای آن است. عجله نکنید و تا زمانی که از صاف نبودن کارتریج‌تان اطمینان حاصل نکرده‌اید نباید مهره نگهدارنده کارتریج را ببندید چون این کار قطعاً به کارتریج شما آسیب می‌رساند و ممکن است حتی باعث خرابی آن بشود.

 

• مرحله هشتم – بستن مهره نگهدارنده: در این مرحله بعد از اطمینان حاصل کردن از درست بودن کارتریج مهره نگهدارنده و پوشش گنبدی را می‌بندیم؛ و آن‌ها را خیلی سفت نمی‌کنیم زیرا ممکن است بر اثر فشار وارد کردن بیش از حد به مهره نگهدارنده، به کارتریج فشار وارد شود و موجب خرابی آن گردد.

 

• مرحله نهم – بستن شیر و باز کردن جریان آب: در آخرین مرحله از کار شما نیاز است که تمامی مراحلی را که جهت بازکردن شیر انجام داده‌اید به ترتیب و به صورت برعکس انجام دهید. اهرم را جا بزنید، قسمت بالایی شیر را در بدنه قرار دهید و پیچ آن را ببندید. قطعه مشخص کننده دما را بر روی شیر نصب کنید و فلکه شیر آب را باز کنید. شیر جدید شما آماده استفاده است.

آیا کارتریج تاریخ انقضا دارد؟

کارتریج‌های شیر اهرمی به خودی خود تاریخ انقضا مشخصی ندارند، اما عوامل زیر بر عمر مفید آن‌ها تأثیر می‌گذارند: شرایط آب: آب با میزان بالای املاح یا سختی می‌تواند باعث رسوب و کاهش عمر کارتریج شود.
 
استفاده مکرر: استفاده بیش از حد یا فشار زیاد می‌تواند باعث آسیب به کارتریج شود.
 
نگهداری و تعمیرات: نگهداری مناسب و تعویض به موقع قطعات آسیب‌دیده می‌تواند عمر کارتریج را افزایش دهد.
 
کارتریج‌های شیر اهرمی به طور خاص تاریخ انقضا ندارند، اما عمر مفید آن‌ها به کیفیت ساخت و شرایط استفاده بستگی دارد. معمولاً اگر کارتریج به درستی نگهداری شود و از فشارهای غیرمعمول دور باشد، می‌تواند سال‌ها کار کند. در صورت بروز نشتی یا کاهش کارایی، بهتر است کارتریج را تعویض کنید. به طور کلی، اگر کارتریج دچار نشتی، سختی در چرخش یا کاهش فشار آب شود، زمان تعویض آن فرا رسیده است.

کلام آخر

دلیل خرابی اکثر شیرهای اهرمی خراب شدن کارتریج آن است که علت آن ورود آهک و مصالح به داخل آن و بستن رسوب در داخل کارتریج است که می‌توانید با بستن فیلتر و تمیزکاری صحیح لوله قبل از بستن شیر از بروز مشکلات جلوگیری کنید. ولی اگر باز هم شیر آب شما به مشکل برخورد خود شما می‌توانید کارتریج شیرتان را عوض کنید که در داخل متن مراحل را جهت تعویض به صورت کامل آموزش دادیم. اگر این کار از حوصله و توان شما خارج است می‌توانید از متخصصین فعال در این حوزه جهت تعمیر و تعویض کارتریج شیر اهرمی منزل یا محل کارتان کمک بگیرید.